Linux Kullanıcılarının Bilmesi Gereken 10 Temel Komut

Windows kullanırken yapılan klasör/dosya aç-kapat-sil-oluştur gibi işlemler Linux’ta terminal komutları ile yapılabilmektedir. Komutlar ve kısayollar öğrenilip pratik yaptıkça hakimiyet artacaktır. Bu makalede temel olarak bilinmesi gereken komutlar anlatılmıştır.

 

ls

List kelimesinin birinci ve üçüncü harflerinin kullanıldığı komuttur. Linux’ta bulunduğunuz dizin içerisindeki klasör ve dosyaları liste biçiminde görmenizi sağlar. En çok kullanacağınız komutlardandır.

Terminalde yazmanız gereken

ls

Yalnız olarak kullanılırsa mevcut bulunduğunuz dizindeki dosya ve klasörleri listeler.

Eğer ;

ls /kitaplar

Yazarsanız “kitaplar” klasöründe olanlar listelenir.

Bu komutun yanına ihtiyacınıza göre kombinasyonlarla farklı türde listelemeler alabilirsiniz.

Gizli dosyaları listelemek için;

ls -a

 

cd

Klasörler arası geçiş yapmak için kullanılan komuttur. Eğer terminalde geçiş yapmak istediğiniz klasörün yalnızca ismini yazarsanız, bu işe yaramayacaktır. Klasör adresini doğru tanımlamanız da önemlidir. Eğer başka bir klasörün içindeki bir klasöre geçiş yapacaksanız. ” / ” eğik çizgi(taksim) kullanmalısınız.

Komut kullanımı ;

cd Desktop/resimler

Terminalde bu komut yazılırsa “Desktop”‘ta bulunan “resimler” klasörüne geçiş sağlamış olursunuz.

Bulunduğunuz klasörden bi üst klasöre geçmek için;

cd ..

Bulunduğunuz klasörden kök dizine direkt olarak dönmek için;

cd

yazmanız yeterlidir..

 

mv

Bir dosyayı bulunduğu konumdan farklı bir konuma taşımak için kullanılan komuttur.

Mesela; Masaüstünde linkler.txt isminde bir dosyamız olduğunu düşünelim. Bu dosyayı yine Masaüstünde bulunan “planım” isimli klasöre taşıyalım.

Komutumuz;

mv /Desktop/linkler.txt Desktop/planım

Eğik font ile yazılan konum anlaşılacağı üzere taşınacak dosyanın normal font ile yazılan konum da taşınacak hedef konumu belirtir.

mkdir

Bu komut yardımı ile Linux’ta klasör oluşturabilirsiniz.

Yapmanız gereken;

mkdır videolar

komut ile birlikte klasör ismini yazmaktır.

rmdir

Herhangi bir klasörü silmenizi sağlayacak komuttur. Dosyaları silmek istiyorsanız farklı bir komut işinizi görecek. Belgelerinizin bulunduğu bir klasörü silmek için yazılması gereken komut;

rmdir belgeler

Not: Içerisinde dosya barındıran bir klasörü bu komut ile silemezsiniz.

rm

Dosya ya da klasör farketmezsizin silebileceğiniz komuttur.

Yalnızca dosya türü silmek için yazmanız gereken;

rm linkler.txt

Klasör/dosya birlikte silmek için;

rm -r belgeler

touch

Döküman dosyaları oluşturmak için bu komutu kullanabilirsiniz. Kollanımı çok basittir.

Yapmak gereken;

touch dokumanım

locate

Linux’ta  bir dosya oluşturdunuz fakat hangi dizinde olduğunu hatırlayamıyorsunuz. Işte tam böyle bir durumda bu komut işinizi görecektir.

Yapmanız gereken;

locate linkler

Yazdığınız takdirde “linkler” dosyasının hangi konumda olduğunu size çıktı olarak gösterecektir.

history

Bu komut ile daha önce kullanmış olduğunuz tüm komutları görmeniz mümkün.

Terminalde bunu yazmanız yeterli;

history

Klavye Kısayolları

Linux terminalde işinizi en pratik ve az zamanda yapabilmek adına klavye hakimiyetiniz önemlidir.

Bu kısayollar çok işinize yarayacak;

 

 

Kısayol		İşlevi
Ctrl + A	>	İmleç satır başına geçer.
Ctrl + E	>	İmleç satır sonuna geçer.
Ctrl + K	>	Metni satır sonuna kadar keser.
Ctrl + Y	>	Metni yapıştırır.
Ctrl + D	>	Oturumu kapatır.
Ctrl + U	>	Önceki yazılanları komple siler.

Ekstra Komut:

Eğer klavye düzeni US (İngilizce) ise bunu pratgik birşekilde TR (Türkçe) klavyeye geçirmeniz mümkün tek yapmanız gereken gterminalde bu komutu yazmak;

setxkbmap tr